گام و دنده پیچ معمولا بر اساس استاندارد متریک و یا اینچ و بر طبق جداول استاندارد تولید میشوند. جهت مشاهده جدول گام و دنده پیچ ومهره وارد شوید!
n
P= گام رزوه
L= طول رزوه
n= تعداد رزوههای موجود در طول رزوه
محاسبه عمق دنده پیچ
عمق دنده از دیگر مفاهیم و پارامترهای مهم در طراحی و کاربرد پیچ و مهره و یا در کل اتصال دهندههای رزوهای است. عمق دنده به عمق شیارها یا همان رزوههای روی سطح پیچ یا مهره گفته میشود. این مفهوم به این دلیل در کاربرد پیچ و مهره مهم است که در استحکام اتصالی که ایجاد میشود، تاثیر دارد. هرچقدر که عمق دنده یا عمق شیارها بیشتر باشد، درگیری پیچ با سطح اتصال بیشتر میشود، به این صورت استحکام بالاتری را هم ایجاد میکند. یک روش محاسه عمق دنده پیچ، بر مبنای گام رزوه است. در زیر فرمول محاسبه عمق دنده را آوردهایم. البته این فرمول دارای یک عدد ثابت است که برای پیچهایی با زاویه داخلی رزوه مختلف، متفاوت است.
برای مشاهده موجودی محصولات پیشنهاد می شود پیچ اینستاگرام جهان پیج صنعت را فالو کنید. روی عبارت زیر کلیک کنید:
@jahanpichsanat
D=C*P
P= گام رزوه
C= عدد ثابت وابسته به زاویه داخلی رزوه. به عنوان مثال برای زاویه 60 درجه این عدد معادل 0.54127 است.
D= عمق دنده پیچ
جدول گام پیچ های میلیمتری


تفاوت پیچ دنده ریز و درشت
هنگام انتخاب و خرید پیچ شما علاوهبر خصوصیاتی مانند سایز، مدل و جنس پیچ، باید دنده ریز یا دنده درشت بودن پیچ را هم مشخص کنید. درواقع باید تعیین کنید که پیچ دنده ریز و یا پیچ دنده درشت برای کاربرد شما مناسب است. اما مفهوم پیچ دنده ریز و دنده درشت چیست؟ این دو مدل پیچ چه تفاوتی با یکدیگر دارند. پیچ دنده درشت دارای گام پیچ بزرگتری است، یعنی فاصله طولی بین دندانه یا رزوه متوالی بیشتر است، به این ترتیب تعداد رزوهها در واحد اینچ در این نوع پیچ، کمتر است. برای پیچ دنده ریز برعکس است. یعنی تعداد رزوه در واحد اینچ بیشتر بوده و گام پیچ کمتر است. این تفاوت در تعداد رزوه و اندازه گام، باعث تفاوت در خواص پیچ شده، به طوری که هریک دارای ویژگیها و خواص مربوط به خود هستند. در ادامه به تفاوت پیچ دنده ریز و درشت به صورت خلاصه وار اشاره کردهایم.
پیچ دنده درشت دارای تعداد رزوه کمتری در هر اینچ است، اما نوع دنده ریز تعداد رزوه بیشتری به ازای هر اینچ دارد.
- از آنجا که در پیچهای دنده ریز تعداد رزوه در هر اینچ بیشتر است، پس درگیری پیچ با سطح اتصال بیشتر شده و استحکام بالاتری را ارائه میکنند.
- سرعت نصب و باز کردن پیچ دنده درشت نسبت به دنده ریز بیشتر است. زیرا پیچهای دنده درشت به واسطه داشتن تعداد رزوه کمتر، درگیری کمتری داشته و به راحتی باز و بسته میشوند.
- احتمال آسیب دیدن پیچ دندانه ریز در حین نصب و باز کردن آنها بیشتر است و حساسیت بیشتری دارند، بنابراین باید در کمال دقت با آنها کار کرد.
- پیچهای دندانه ریز دارای تنوع بیشتری هستند.
P=
یکی از مهمترین مفاهیمی که در ارتباط با پبچها مطرح است، گام رزوه پیچ است. این مفهوم در کاربرد اتصال دهندههای رزوه شده بسیار اهمیت دارد، بنابراین از پارامترهای مهم هنگام طراحی و تولید ابزار آلات رزوه شده مانند پیچ و مهره است. گام پیچ به صورت فاصله طولی بین رزوه یا دندههایی است که به صورت متوالی در یک امتداد قرار گرفتهاند. یکی از راحتترین روشهای محاسبه گام رزوه در پیچ ، محاسبه طول سطح رزوه شده در پیچ و تعداد رزوههای موجود در این طول است. حال طول پیچ را به تعداد رزوهها تقسیم میکنیم. به این صورت فاصله بین هر رزوه یا همان گام پیچ به دست میآید. برای محاسبه گام رزوه در پیچهای میلیمتری روشهای مختلفی وجود دارد. یکی از رایجترین روشهای اندازه گیری گام پیچ، استفاده از ابزاری مانند گیج گام است. دو نوع ابزار گیج گام میلیمتری و اینچی در بازار موجود است. محاسبه گام پیچ مبنایی برای محاسبه دیگر پارامترهای مهم در طراحی پیچ مانند عمق دنده و شعاع انحنا پیچ است. در زیر فرمول محاسبه گام رزوه را آوردهایم.
گام رزوه در پیچهای میلیمتری
رزوه های استاندارد متریک پیچ بر حسب میلی متر (میلی متر) تعیین می شوند. این فاصله ای است که بین قله های دو رشته مجاور اندازه گیری می شود. استانداردهای اتصال دهنده ASTM رزوه ها را با TPI اندازه گیری می کنند: رزوه در هر اینچ. شما به معنای واقعی کلمه فقط تعداد نخ هایی را که فاصله یک اینچی را پوشش می دهند می شمرید.
محصولات بیشتر: واشر فنری
اندازه های پیچ متریک بر اساس قطر، گام و طول، بر حسب میلی متر (میلی متر) مشخص می شود. تفاوت عمده بین متریک و استاندارد در نحوه تعیین نخ ها است. اتصال دهنده های استاندارد یا یکپارچه ملی درشت نخ (UNC) یا یکپارچه ملی رزوه ظریف (UNT). رشتههای متریک استاندارد، به معنای رشتههای متریک ISO در این مورد، به این صورت مشخص نمیشوند، اگرچه با رشتههای UNC قابل مقایسه هستند.
پیچ متریکهر دو و استاندارد اندازه سر را با توجه به فاصله در قسمت های صاف سر اندازه می گیرند. برای پیچ و مهره های استاندارد، اندازه سر در اینچ یا کسری از اینچ اندازه گیری می شود. یک پیچ استاندارد استاندارد فقط کمی ریزتر از یک پیچ متریک رزوه درشت استاندارد است
محصولات بیشتر: پیچ شیروانی نوک تیز
تفاوت پیچ متریک و اینچی

عمق دنده و طول گام در پیچ و مهره های دنده درشت بیشتر می باشد. این امر سبب میشود سطح مقطع درگیر در پیچ های دنده درشت از دنده ریز بیشتر باشد و امکان هرز شدگی در پیچ های دنده درشت کمتر شود.
عمق دنده بالا در پیچ و مهره های دنده درشت بیشتر بوده و این به معنی کاهش عمق جان پیچ می باشد. عمق جان پیچ یکی از فاکتورهای اصلی در محاسبه استحکام کششی می باشد. بنابراین پیچ های دنده ریز در قطر برابر استحکام بالاتری دارند.
پیچ و مهره ها با هر گردش 360 درجه کامل به اندازه طول گام خود بسته می شوند. بنابراین اتصال پیچ و مهره های دنده درشت بسیار سریعتر از پیچ و مهره دنده ریز صورت میگیرد چراکه طول گام بیشتری دارند.
پیچ و مهره های دنده ریز بدلیل ابعاد کوچکتر دنده با دقت بالاتری تولید شده و میزان لقی کمتری نسبت به دنده درشت ها دارند.
پیچ و مهره های دنده ریز به دلیل کوچک بودن دنده ها در برابر ضربه حساس تر بوده و در گرید های پایینتر که به سمت چکش خواری پیش می روند بسیار حساس هستند.
پیچ و مهره های دنده ریز نیاز به گشتاور اولیه اتصال کمتری نسبت به دنده درشت ها دارند.
در تنش کشش بالا پیچ و مهره دنده ریز کاربری زیادی ندارند مگر اینکه طول درگیری آنها بالا باشد.
مقایسه پیچ و مهره های دنده ریز Fine thread و دنده درشت Coarse thread

رزوهها در اتصالات دارای مشخصات زیر هستند.
تاج رزوه [۱] : تاج رزوهها، بنا به نوع طراحی متفاوت است. تاج رزوه همان سطح بیرونی دندانه است.
ریشه رزوه [۲] : درست به مانند تاج، ریشه رزوهها نیز متفاوت است.
تکیهگاه رزوه [۳] : مطابق شکل به سطح جانبی داندانههای رزوه گفته میشود.
پیچ [۴] : پیچ معمولاً به صورت تعداد دنده در اینچ و برای رزوههای متریک به صورت فاصله رزوهها درنظر گرفته میشود.
زاویه تکیهگاههای رزوهها : این زوایا در اتصالات مختلف، متفاوت است.
زاویه مخروطی شکل [۵] : در برخی از اتصالات برای ایجاد آب بندی از مکانیزم ایجاد زوایای مخروطی در طول رزوه استفاده میشود.
قطر خارجی رودنده [۶] : OD
قطر داخلی تودنده [۷] : ID
محصولات بیشتر: پیچ و مهره ساختمان سازی
معرفی کلی پارامترهای رزوهها و اتصالات
رزوهها کاربرد زیادی در صنعت دارند که بنابراین اهمیت، استانداردهای زیادی نیز در این زمینه از جمله استاندارد DIN پیچ و مهره وجود دارد.
برخی از این استانداردها فقط به رزوه و برخی دیگر به بررسی اتصالات پرداختهاند.
از آن جمله از استانداردهایی که فقط به رزوهها پرداختهاند، میتوان به ASME B1.1، EN 10226-1، ISO 261 اشاره کرد.
در برخی دیگر از استانداردها از جمله DIN 3852، JIS R و یا JIS Rc و نیز برخی از مجموعه استانداردهای صنعتی از قبیل SAE J512 به نوع اتصالات، مقاطع انتهایی، آببندی، هندسه و اندازه قطر نامی آنها پرداخته شده است.
استفاده از استاندارد برای تعیین رزوهها

جدول گام و دنده پیچ و مهره
1) دنده گرد
2) دنده ارّهای
3) دنده ذوزنقه ای
4) دنده مربعی
5) دنده مثلثی
انواع رزوههای پیچ :

پیچ و مهره سوله
از پیچ های دندانه ریز و گام کوتاه میتوان برای چوب و فلز استفاده نمود این درحالی است که از پیچ های دندانه درشت برای فلز نمیتوان استفاده نمود.
در صورتیکه در انتخاب پیچ تردید دارید پیشنهاد میشود از پیچ دندانه درشت استفاده کنید مگر اینکه سطوح اتصال فلزی باشند.
- پیچ های دندانه درشت تعداد رزوه کمتری در هر اینچ دارند
- پیچ های دندانه درشت تنوع کمتری دارند و در دسترس تر هستند
- پیچ های دندانه درشت روانتر هستند و از آنجا که رزوه ها زاویه بیشتری دارند احتمال گیر کردن انها در کار بسیار کمتر است و از این رو سرعت کار با انها و سرعت اتصال انها بالا تر است
- پیچ های دندانه ریز استحکام بیشتری دارند. این بدان خاطر است که نزدیک بودن دندانه ها تراکم بیشتری را ایجاد می نماید. تفاوت استحکام پیچ های رزوه درشت و پیچ های رزوه ریز 14-18 درصد است.
-رزوه ها در پیچ های رزوه درشت استحکام بالاتری دارند و این به نوبه خود میتواند تعجب برانگیر باشد . چرا که برای سطوح فلزی استفاده از پیچ های رزوه ریز توصیه میشود که طبق این گفته استحکام کمتری دارند.
- بدلیل درشت بودن دندانه ها در پیچ های دندانه درشت تاثیر صدمه دیدن آنها در عملکرد پیچ نسبت به پیچ دندانه ریز کمتر است.
- پیچ های دندانه ریز در هر دور کامل کمتر جابجا شده و فرو میروند بنابراین با وجود کند بودن روند کار ممحکمتر و هماهنگتر بسته میشوند.


دندانه و رزوه پیچ اختلاف شعاع داخلی و خارجی مفتول پیچ است و گام پیچ فاصله طولی سر دو دندانه. پیچ های با گام کوتاه رزوه ریزتر دارند و بیشتر برای سطوح فلزی و ورق ها استفاده میشوند و پیچ های گام بلند رزوه درشتری دارند و برای سطوح نرمتر مثل چوب و فایبرگلاس استفاده میشوند.
استاندارد لقی پیچ و مهره
اصطلاح شلی پیچ و مهره به میزان فاصله یا فاصله بین پیچ و مهره هنگام سفت شدن آنها اشاره دارد. سطح شلی که به عنوان شکاف نیز شناخته می شود، در برنامه های مختلف مورد توجه قرار می گیرد، زیرا می تواند بر عملکرد، امنیت و یکپارچگی مفصل بسته شده تأثیر بگذارد. در اینجا چند نکته کلیدی برای درک در مورد شلی استاندارد پیچ و مهره وجود دارد:
- ترخیص برای مونتاژ: در بسیاری از موارد، مقدار مشخصی شلی لازم است تا امکان مونتاژ آسان پیچ و مهره فراهم شود. این فاصله باعث می شود که قطعات بدون مقاومت بیش از حد به هم رزوه شوند.
- درگیر شدن با رزوه: شلی ایده آل پیچ و مهره امکان درگیری کافی با رزوه را فراهم می کند و این اطمینان را می دهد که رزوه های هر دو پیچ و مهره تماس کافی برای ایجاد یک اتصال مطمئن و قابل اعتماد دارند.
- تلرانس های استاندارد شده: مقدار لقی یا فاصله مجاز در مجموعه پیچ و مهره اغلب تابع تلورانس ها و مشخصات استاندارد است. این استانداردها بسته به صنعت و کاربرد می تواند متفاوت باشد.
- کاربردها: در برخی از کاربردها، مانند مواردی که مربوط به ماشین آلات، اجزای خودرو، یا اتصالات ساختاری است، کنترل دقیق شلی پیچ و مهره برای اطمینان از ایمنی و عملکرد سیستم ضروری است. در موارد دیگر، تناسب شل تر ممکن است قابل قبول باشد.
- گشتاور سفت کردن: شل شدن مناسب پیچ و مهره می تواند بر گشتاور سفت شدن مورد نیاز برای محکم کردن اتصال تأثیر بگذارد. لقی ناکافی می تواند منجر به گشتاور بیش از حد شود و به طور بالقوه به رزوه ها آسیب برساند، در حالی که شلی بیش از حد ممکن است منجر به سفت نشدن کافی شود.
- سازگاری واشر و مهر و موم: در کاربردهایی که از واشر یا مهر و موم استفاده می شود، میزان شلی بین پیچ و مهره می تواند بر کارایی آب بند تأثیر بگذارد. کنترل مناسب لقی برای جلوگیری از نشتی یا از بین رفتن آب بندی ضروری است.
- استانداردهای صنعت: صنایع مختلف استانداردها و دستورالعمل های خاصی برای کنترل شلی پیچ و مهره دارند. به عنوان مثال، در خودروسازی، مشخصات گشتاور وجود دارد که سفتی مناسب پیچ و مهره را تعیین می کند
- نوع و گام رزوه: نوع رزوه (به عنوان مثال متریک، امپریال) و گام پیچ و مهره نیز در تعیین لقی بهینه نقش دارد. رزوه هایی با مشخصات متفاوت ممکن است به فاصله های متفاوتی نیاز داشته باشند.
- سازگاری مواد: مواد پیچ و مهره، و همچنین هرگونه پوشش یا عملیات، می توانند بر شلی لازم برای جلوگیری از گند زدگی یا سایر اشکال سایش و خوردگی تأثیر بگذارند.
برای تعیین شلی استاندارد مناسب پیچ و مهره برای یک کاربرد خاص، رجوع به استانداردهای صنعت، توصیههای سازنده و دستورالعملهای مهندسی ویژه پروژه یا سیستم مورد نظر ضروری است. کنترل مناسب لقی تضمین می کند که مفصل بسته شده همانطور که در نظر گرفته شده عمل می کند و استحکام، امنیت و قابلیت اطمینان را فراهم می کند.
فرمول محاسبه عمق رزوه
فرمول جادویی:
فرمول محاسبه عمق رزوه، دریچهای به سوی فهم دقیقتر این اجزای حیاتی میگشاید. این فرمول به شرح زیر است:
D = 0.6495 * P
رمزگشایی از نمادها:
- D: عمق رزوه (بر حسب میلیمتر)
- P: گام رزوه (بر حسب میلیمتر)